स्थानिक पर्यावरण व त्याच्याशी निगडीत समस्या प्रत्यक्ष सहभाग व कृती आधारे समजून घेणे व संवर्धनात सकारात्मक सहयोग देण्याच्या उद्देशाने महाराष्ट्र शासन निर्णय क्र. इ.एन.व्ही.२०१०/प्र.क्र.८/ता.क.३ दिनांक १४ जानेवारी २०११ नुसार माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शाळांसाठी पर्यावरण सेवा योजना सुरू करण्यात आली आहे.
Tuesday, 20 February 2018
क.भा.पा.विद्यालय आसखेडा ता.बागलाण जि. नाशिक- दोन दिवसीय अनिवासी शिबीर
पर्यावरण विभाग महाराष्ट्र शासन
पर्यावरण सेवा अंतर्गत क.भा.पा.विद्यालय आसखेडा ता.बागलाण जि. नाशिक येथे दिनांक ०५-०२-२०१८ आणि ०६-०२-२०१८ या दोन दिवसीय अनिवासी शिबिर आयोजित करण्यात आले होते,
विषय- घणकचरा वर्गीकरण ,विल्हेवाट व जनजागृती
प्राचार्य मा.श्री सोमवंशी एस.डी .
योजना प्रमुख श्री ठाकरे जे .एन .,
सरपंच व ग्रामसेवक यांची मुलाखत विद्यार्थ्या मार्फत घेण्यात आली,विद्यार्थी घरात जाऊन घनकचरा विषयी जनजागृती केली,व प्रायोगीक तत्वावर ५० कुटुंबाना ओला कचरा व सुखा कचरा यांच्यासाठी दोन डस्टबिन भेट देण्यात आल्या.. गावातील घनकचरा व्यावास्थापानेबाबत नकाशा तयार करण्यात आला. पर्यावरण व एकाग्रता या विषयी गेम घेण्यात आला
; महिला बैठक,घनकचरा वर्गीकरण विषयी खेळ घेण्यात आला,कापडी पिशवी वाटप करण्यात आली.
आसखेडा गावात घेतलेल्या घनकचरा शिबिराचा *सकारात्मक प्रभाव* असा झाला की, सरपंच श्रीमती.जयाताई सावळा यांनी २ शिलाई मशीन एक वैयक्तिक त्यांच्या कडून आणि एक ग्रामपंचायत मार्फत शाळेला भेट देण्याचे जाहीर केले आहे..
पर्यावरण सेवा अंतर्गत क.भा.पा.विद्यालय आसखेडा ता.बागलाण जि. नाशिक येथे दिनांक ०५-०२-२०१८ आणि ०६-०२-२०१८ या दोन दिवसीय अनिवासी शिबिर आयोजित करण्यात आले होते,
विषय- घणकचरा वर्गीकरण ,विल्हेवाट व जनजागृती
प्राचार्य मा.श्री सोमवंशी एस.डी .
योजना प्रमुख श्री ठाकरे जे .एन .,
सरपंच व ग्रामसेवक यांची मुलाखत विद्यार्थ्या मार्फत घेण्यात आली,विद्यार्थी घरात जाऊन घनकचरा विषयी जनजागृती केली,व प्रायोगीक तत्वावर ५० कुटुंबाना ओला कचरा व सुखा कचरा यांच्यासाठी दोन डस्टबिन भेट देण्यात आल्या.. गावातील घनकचरा व्यावास्थापानेबाबत नकाशा तयार करण्यात आला. पर्यावरण व एकाग्रता या विषयी गेम घेण्यात आला
; महिला बैठक,घनकचरा वर्गीकरण विषयी खेळ घेण्यात आला,कापडी पिशवी वाटप करण्यात आली.
आसखेडा गावात घेतलेल्या घनकचरा शिबिराचा *सकारात्मक प्रभाव* असा झाला की, सरपंच श्रीमती.जयाताई सावळा यांनी २ शिलाई मशीन एक वैयक्तिक त्यांच्या कडून आणि एक ग्रामपंचायत मार्फत शाळेला भेट देण्याचे जाहीर केले आहे..
वाटर ऑडीट आणि नळ बदली-जनता विद्यालय टेंभे(वरचे) ता.बागलाण जि.नाशिक
कृती १- वाटर ऑडिट
शाळेतील एकूण ०६ नळांपैकी ०४ गळक्या नळांचे वाटर ऑडीट करण्यात आले त्यामध्ये ०४ गळक्या नळाद्वारे एकूण ७८१,०२७ लिटर
एकूण २३५ शैक्षणिक कामाच्या
![]() |
वॉटर ऑडिट करतांना विद्यार्थी |
![]() |
पाण्याचे गळके नळ(पूर्वीची स्थिती) |
![]() |
बदललेले नळ (आत्ताची स्थिती) |
यावर तोडगा विद्यार्थी,मुख्याध्यापक आणि शिक्षक सह नळ बदलावयाचा निर्णय घेण्यात आला.
कृती-दिनांक ११ जानेवारी २०१८ रोजी एकूण ०६ नळ बदलवण्यात आले.
नळ बदलावतांना विशेष काळजी घेतली की बऱ्याच वेळा फिरवणारे नळ जर उघडे राहिले तर पाणी जास्त वाया जाऊ शकते,त्यामुळे जे नळ दाबून (प्रेस) करणारे आहेत,ते बसवण्यात आले जेणेकरून पाणी कमी वाया जाईल.
शिकवणूक
१.विद्यार्थ्यांना नळ गळती द्वारे सदर समस्येची गंभीरता जेव्हा लक्षात आली की तुलना केली की आपण किती टँकर पाणी आतापर्यंत वाया घालवले आणि याचा परिणाम मार्च ते मे महिन्यात पिण्याच्या पाण्याचे दुर्भिक्ष जाणवते.आणि पाण्याचा काटकसरीने वापर हा निर्णय घेतला.
गांडूळ खत प्रकल्प-माध्यमिक विद्यालय पळसे ता.जि. नाशिक
पर्यावरण सेवा योजनेअंतर्गत गांडूळ खत प्रकल्प
शाळेचे नाव- माध्यमिक विद्यालय पळसे ता.जि. नाशिक
पर्यावरण विभाग महाराष्ट्र शासन पुरस्कृत पर्यावरण सेवा योजनेअंतर्गत शाळेमध्ये गांडूळ खत प्रकल्प साकारला आहे.
रचना-
१) २०× ७ फूट आयताकृती बांधकाम करून स्ट्रक्चर तयार केले आहे.
त्यामध्ये पालापाचोळा, माती आणि शेण याचे आवरण टाकले आहे.
२) बारदाण पोत्याचे आवरण टाकले आहे आणि पाणी मारले जाते गांडूळासाठी थंडावा महत्वाचा असतो.
३) बाजूला वर्मी वॉश जाण्यासाठी पाईप आणि खड्डा केला आहे.
४) सदर प्रकल्प मध्ये २ की.ग्राम Eisenia fetida प्रजातीचे गांडूळ सोडण्यात आले आहे.
५) गांडूळ स्ट्रक्चर ला हिरवे नेट बांधले आहे
६) साधारण ४० ते ४५ दिवसानंतर गांडूळ खत तयार झाले.
सदर प्रकल्पास मुख्याध्यापक श्री. पिंगळे एस.टी आणि योजनाप्रमुख श्री.पगार ए. वाय
तसेच इतर शिक्षकांचे सहकार्य लाभले
शाळेचे नाव- माध्यमिक विद्यालय पळसे ता.जि. नाशिक
पर्यावरण विभाग महाराष्ट्र शासन पुरस्कृत पर्यावरण सेवा योजनेअंतर्गत शाळेमध्ये गांडूळ खत प्रकल्प साकारला आहे.
रचना-
१) २०× ७ फूट आयताकृती बांधकाम करून स्ट्रक्चर तयार केले आहे.
त्यामध्ये पालापाचोळा, माती आणि शेण याचे आवरण टाकले आहे.
२) बारदाण पोत्याचे आवरण टाकले आहे आणि पाणी मारले जाते गांडूळासाठी थंडावा महत्वाचा असतो.
३) बाजूला वर्मी वॉश जाण्यासाठी पाईप आणि खड्डा केला आहे.
४) सदर प्रकल्प मध्ये २ की.ग्राम Eisenia fetida प्रजातीचे गांडूळ सोडण्यात आले आहे.
५) गांडूळ स्ट्रक्चर ला हिरवे नेट बांधले आहे
६) साधारण ४० ते ४५ दिवसानंतर गांडूळ खत तयार झाले.
सदर प्रकल्पास मुख्याध्यापक श्री. पिंगळे एस.टी आणि योजनाप्रमुख श्री.पगार ए. वाय
तसेच इतर शिक्षकांचे सहकार्य लाभले
![]() |
गांडूळ बेड |
![]() |
गांडूळ |
![]() |
गांडूळ सोडतांना विद्यार्थी आणि शिक्षक |
![]() |
तयार झालेले गांडूळ खत काढतांना विद्यार्थी |
पर्यावरण पूरक गणेश मूर्ती तयार करणे- पळसे-नाशिक
पर्यावरण विभाग महाराष्ट्र शासन पुरस्कृत पर्यावरण सेवा योजना
शाळेचे नाव-माध्यमिक विद्यालय पळसे ता.जि. नाशिक
दिनांक-२४ ऑगस्ट २०१७
पर्यावरण पूरक सण- अंतर्गत शाडू माती आणि काळी मातीचा उपायोग करून गणेश मूर्ती इ.एस.एस गटाने प्रत्यक्ष कृतीतून तयार करून एक वेगळा आनंद मिळवला
कृती-१
पिंपळाच्या पानापासून गणेश प्रतिकुती तयार करण्यात अली.
कृती- २
काळ्या मातीपासून गणेश मूर्ती तयार करण्यात आली.यामध्ये इ.एस.एस च्या विद्यार्थ्यांचे ६ गट तयार करून विविध आकाराचे सुबक गणेश मूर्ती तयार केली.
यामधून १ ते ४ सुबक मूर्ती तयार करणाऱ्या गटांना क्रमांक देण्यात आले.विजेत्यांना पर्यावरण पूरक माहिती असलेले पुस्तक देण्यात येणार आहे.
उद्देश हाच आहे की पर्यावरण पूरक बाबी आत्मसात व्हाव्या,विद्यार्थ्यांना शाश्वत जीवनशैली अंगिकारल्या जावी.
शाळेचे नाव-माध्यमिक विद्यालय पळसे ता.जि. नाशिक
दिनांक-२४ ऑगस्ट २०१७
पर्यावरण पूरक सण- अंतर्गत शाडू माती आणि काळी मातीचा उपायोग करून गणेश मूर्ती इ.एस.एस गटाने प्रत्यक्ष कृतीतून तयार करून एक वेगळा आनंद मिळवला
कृती-१
पिंपळाच्या पानापासून गणेश प्रतिकुती तयार करण्यात अली.
कृती- २
काळ्या मातीपासून गणेश मूर्ती तयार करण्यात आली.यामध्ये इ.एस.एस च्या विद्यार्थ्यांचे ६ गट तयार करून विविध आकाराचे सुबक गणेश मूर्ती तयार केली.
यामधून १ ते ४ सुबक मूर्ती तयार करणाऱ्या गटांना क्रमांक देण्यात आले.विजेत्यांना पर्यावरण पूरक माहिती असलेले पुस्तक देण्यात येणार आहे.
उद्देश हाच आहे की पर्यावरण पूरक बाबी आत्मसात व्हाव्या,विद्यार्थ्यांना शाश्वत जीवनशैली अंगिकारल्या जावी.
![]() |
स्व: कृतीचा आनंद आणि गुंगलेले विद्यार्थी आणि विद्यार्थिनी |
![]() |
पिंपळ आणि गूळ भेंडी(परस पिंपळ) च्या पानापासून पर्यावरण पूरक गणेश प्रतिकृती |
![]() |
पिंपळाच्या पानापासून गणपती प्रतिकृती तयार करताना विद्यार्थी |
![]() |
तयार झालेले गणेश मूर्ती |
![]() |
Work is in progress |
गोमुखेश्वर माध्यमिक विद्यालय,भिलवाड(मांगीतुंगी) ता.बागलाण जि-नाशिक
१)शाळेमध्ये पर्जन्य मापक बसवण्याचे प्रात्याक्षिक करण्यात आले.विद्यार्थ्यांना पर्जन्य मापक संकल्पना,पद्धती, काळजी,नोंदी घ्यावयाच्या पद्धती याविषयी माहिती देण्यात आली.
२)पर्जन्य मापकाची लेव्हल सपाट करूनच यंत्र फिक्स करणेसाठी गावातील बांधकाम मिस्तरी यांना बोलावले होते, ट्यूब लेवल च्या सहाय्याने काढून मगच पर्जन्य मापक बसवण्यात आले,विद्यार्थ्यांना याबाबत दिग्दर्शन देण्यात आले.
३)मुख्याध्यापक आणि सहकारी शिक्षकांच्या उपस्थितीत उदघाटन करण्यात आले.
४)विद्यार्थ्यांना पर्जन्य मापकाच्या नोंदी,तक्ता,स्तबालेख(आलेख),पाठ्यपुस्तक सहसंबंध याची सांगड घालण्यात आली.तसेच विद्यार्थ्यांचे गट पाडून देण्यात आले
अर्थीयन अवॉर्ड कार्यशाळा,सटाणा जि. नाशिक
दिनांक ०५-०७-२०१७ रोजी अर्थीयन अवॉर्ड विषयी नाशिक जिल्ह्यातील ०९ शाळेंतीळ शिक्षक प्रतिनिधींसाठी एक दिवसीय कार्यशाळा आयोजित करण्यात आली होती.
स्थळ -हॉटेल अवधूत ,बस स्टँड समोर सटाणा जि. नाशिक
१)कार्यशाळेचा उद्देश अर्थीयन पाणी सस्टेनेबिलिटी या विषयी
आराखड्यात दिल्या प्रमाणे Part A (Compulsory)- A1 to A5 उपक्रम आणि
Part A(Elective)
*Part B* Compulsory या सर्व उपक्रमाची उजळणी तसेच मागील वर्षी अर्थीयन राबवतांना आलेल्या अडचणी यावर जास्तीत जास्त चर्चा करण्यात आली.नाविन्यपूर्ण उपक्रम हे दिलेल्या फॉरमॅट च्या पलीकडे जाऊन विचार करण्याची गरज आहे हे निष्पन्न झाले.
२) अर्थीयन जल शाश्वतता अभियान राबवतांना काही शाळा A+ काही A तर काही B कॅटेगरी पर्यंत पोहचले होते,या वर्षी वेळ जास्त असल्याने अधिक गुणवत्तापूर्ण प्रकल्प राबवत येतील.
३)रेन गेज इन्स्ट्रुमेंट विषयी सखोल मार्गदर्शन करण्यात आले.
पर्जन्य मापक बसवण्याची पद्धत,पाऊस मोजण्याचा कालावधी,काळजी,नोंदी,पावसाचे मोजमाप,प्रात्यक्षिक,गणितिय आकडेमोड,पाठ्यपुस्तक सहसंबंध याविषयी बिंदू जोडणे आणि माहितीचे विश्लेषण करण्यात आले.
आराखड्यात दिल्या प्रमाणे Part A (Compulsory)- A1 to A5 उपक्रम आणि
Part A(Elective)
*Part B* Compulsory या सर्व उपक्रमाची उजळणी तसेच मागील वर्षी अर्थीयन राबवतांना आलेल्या अडचणी यावर जास्तीत जास्त चर्चा करण्यात आली.नाविन्यपूर्ण उपक्रम हे दिलेल्या फॉरमॅट च्या पलीकडे जाऊन विचार करण्याची गरज आहे हे निष्पन्न झाले.
२) अर्थीयन जल शाश्वतता अभियान राबवतांना काही शाळा A+ काही A तर काही B कॅटेगरी पर्यंत पोहचले होते,या वर्षी वेळ जास्त असल्याने अधिक गुणवत्तापूर्ण प्रकल्प राबवत येतील.
३)रेन गेज इन्स्ट्रुमेंट विषयी सखोल मार्गदर्शन करण्यात आले.
पर्जन्य मापक बसवण्याची पद्धत,पाऊस मोजण्याचा कालावधी,काळजी,नोंदी,पावसाचे मोजमाप,प्रात्यक्षिक,गणितिय आकडेमोड,पाठ्यपुस्तक सहसंबंध याविषयी बिंदू जोडणे आणि माहितीचे विश्लेषण करण्यात आले.
Subscribe to:
Posts (Atom)